Afgerond

BPSD-DS I: ontwikkeling, eerste toetsing en optimalisatie

Wat zijn vroege signalen van dementie?

Welke gedragsveranderingen komen veel voor bij mensen met downsyndroom en dementie? En welke van die veranderingen zijn mogelijk vroege alarmbellen voor dementie? Aan de hand van deze vragen ontwikkelde het onderzoeksteam de eerste versie van de BPSD-DS, een veelbelovende nieuwe schaal om dementie bij mensen met downsyndroom vroegtijdig en adequaat te signaleren.

Samenvatting

Hoe is het onderzoek uitgevoerd?
Het onderzoek is vanuit RUG-UMCG uitgevoerd door een breed Europees samenwerkingsverband, waar ook Alliade deel van uitmaakte.

Literatuuronderzoek en klinische ervaringen
Voor het ontwikkelen van de schaal verzamelde het onderzoeksteam gedragsitems uit bestaande evaluatieschalen en uit de beperkte literatuur die hierover beschikbaar is. Ook baseerden ze zich op de klinische ervaringen van artsen en gedragskundigen binnen het samenwerkingsverband. Met behulp van artsen, gedragskundigen, begeleiders en verwanten van cliënten met downsyndroom is de lijst geoptimaliseerd.

Gedrag vergeleken bij 281 cliënten
In dit onderzoek is gekeken naar de gedragsveranderingen van 281 mensen met downsyndroom. Ze waren verdeeld in drie groepen:
- een groep zonder dementie
- een groep waarbij de diagnose twijfelachtig was
- een groep met dementie
Voor iedere cliënt is het gedrag in de laatste zes maanden vergeleken met het karakteristieke gedrag dat die persoon kenmerkt. Hieruit volgde of er sprake was van een verandering (toename of afname) in het gedrag of juist niet.
Wat waren de belangrijkste resultaten?
Een volledig overzicht van de resulaten vind je in het vakartikel over het onderzoek. Hieronder staan ze in het kort:

BPSD-DS evaluatieschaal
De uiteindelijke versie van de BPSD-DS evaluatieschaal bevatte 12 secties (met daarbinnen 83 gedragsitems):
1. angst en nervositeit
2. slaapproblemen
3. prikkelbaarheid
4. koppigheid
5. agitatie (onrust) en stereotiep gedrag
6. agressie
7. apathie en spontaniteitsverlies
8. depressieve kenmerken
9. waanideeën
10. hallucinaties
11. ontremd en seksueel gedrag
12. eet- en drinkgedrag
De evaluatieschaal werd tijdens interviews met begeleiders en/of verwanten ingevuld voor 281 mensen met het downsyndroom.

Gedragsveranderingen: vroege signalen van dementie
De onderzoekers vergeleken het gedrag van drie groepen mensen met downsyndroom:
1. zonder dementie
2. met twijfelachtige dementie
3. met klinisch vastgestelde dementie
Tussen de groepen vonden ze duidelijke verschillen. In de derde groep (vastgestelde dementie) kwamen angst, slaapproblemen, agitatie en stereotiep gedrag, agressie, apathie, depressie en veranderingen in het eet- en drinkgedrag veel meer voor dan in de eerste groep (zonder dementie).

Een aanzienlijk deel van de groep met twijfelachtige dementie vertoonde al een toename in angst, slaapproblemen, apathie en depressieve kenmerken. Dit wijst erop dat het mogelijk vroege alarmbellen zijn van dementie. Het is dan ook aan te raden om clienten met deze gedragsveranderingen verder te onderzoeken.
Wat zijn de conclusies?
Waar kan ik meer te weten komen over dit onderzoek?
Hoe is het onderzoek gefinancierd?

Documenten

Vakartikel (Nederlands) De BPSD-DS evaluatieschaal voor dementiegerelateerde gedragsveranderingen bij mensen met downsyndroom | TGG | 2022.pdf(2.21 MB)

Vakartikel (Engels) The BPSD-DS Scale - Comprehensive Assessment of Psychopathology in Down Syndrome | JAD | 2018.pdf(1.31 MB)

Zoeken in Alliade website

BPSD-DS I: ontwikkeling, eerste toetsing en optimalisatie

Samenvatting

Documenten