Afgerond

SD-VB: verdere toetsing en optimalisatie

---

Samenvatting

• Wat was de aanleiding voor het onderzoek?

  In het eerste deel van dit onderzoek is voor ruim 1000 mensen met een verstandelijke beperking het SD-VB ingevuld door begeleiders. Waar nodig volgde daarna een logopedisch onderzoek.
  
  Na deze eerste ervaringen met het screeningsinstrument bleek het noodzakelijk om het instrument verder te ontwikkelen door het te verbeteren en verder te verfijnen. Ook bleek een verdere validering nodig, waarbij de betrouwbaarheid van het instrument verder werd onderbouwd. Hierna kan het het SD-VB gedeeld worden met andere organisaties in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. 

• Wat hebben we onderzocht?
  • Selecteert de vragenlijst de juiste cliënten voor het vervolgonderzoek door de logopedist? En hebben de mensen die volgens de lijst geen slikprobleem hebben ook écht geen slikprobleem? Dit onderzochten we door alle 220 cliënten voor wie de lijst wordt ingevuld daarna ook uitgebreider te laten onderzoeken door de logopedist. 
  • Daarnaast onderzochten we of twee verschillende begeleiders de lijst voor dezelfde cliënt ook hetzelfde invullen, of dat er (grote) verschillen zijn. En wat gebeurt er als een begeleider de lijst na twee weken nog een keer invult voor dezelfde cliënt? 
  • Tot slot onderzochten we of er nog extra risicofactoren voor dysfagie zijn, zoals het gebruik van bepaalde medicijnen, het hebben van autisme, of afhankelijkheid van anderen om te kunnen eten.
• Wat waren de onderzoeksvragen?

  Hoofdvraag

  • Is het geoptimaliseerde SD-VB voldoende valide voor brede invoering in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking?

  Deelvragen

  • Wanneer mensen een verhoogd risico op dysfagie hebben volgens het SD-VB, hebben zij dan daadwerkelijk dysfagie volgens de DDS?
  • Is het verstandig om gebruik van medicatie die een verhoogd risico geeft op dysfagie toe te voegen als risicofactor in het SD-VB? Denk aan antipsychotica, benzodiazepines en anti-epileptica.
  • Is de interbeoordelaarsbetrouwbaarheid en de test-hertestbetrouwbaarheid van het SD-VB voldoende?
  • Is het SD-VB in de dagelijkse zorgpraktijk makkelijk en snel te gebruiken?
• Hoe werd het onderzoek uitgevoerd?

  De onderzoeksgroep bestond uit mensen met LVB, MVB en (Z)EV(M)B, waarbij ook gelet werd op het aantal mensen met het syndroom van Down en (vermoeden van) autisme. Er werden in totaal 220 deelnemers geselecteerd.

  Er werd gestart met het optimaliseren van het SD-VB naar aanleiding van het eerste onderzoek waarin onder andere een eerste validering gedaan is.

  Per cliënt werd het SD-VB ingevuld door twee zorgverleners. Op die manier kon de interbeoordelaarsbetrouwbaarheid onderzocht worden. Daarnaast werd begeleiders gevraagd om na een aantal weken het SD-VB nogmaals in te vullen om zo de test-hertestbetrouwbaarheid te toetsen. De validiteit werd bepaald door het SD-VB te vergelijken met de Dysphagia Disorder Survey (DDS). De DDS is een objectieve test voor dysfagie bij mensen met VB. Het is een gestandaardiseerde observatie van het eten en drinken door de logopedist.

• Wat zijn de conclusies?
  • Cliënten die een 4 of 5 scoren op het SD-VB hebben geen verhoogd risico op dysfagie en hoeven niet gezien te worden door de logopedist.
     
  • Met behulp van het SD-VB kan een verhoogd risico op dysfagie eerder worden vastgesteld. Cliënten met een verhoogd risico kunnen hierdoor sneller terecht bij de logopedist voor aanvullende diagnostiek, waardoor behandeling eerder kan worden ingezet. 
• Wat zijn de aanbevelingen voor de praktijk?
  • De belangrijkste aanbeveling is om het SD-VB op te nemen in het cyclisch dysfagie werkproces
• Hoe werd dit onderzoek gefinancierd?

  Het onderzoek werd gefinancierd door middel van interne financiering door Alliade.

---

Documenten