Afgerond

In gesprek over de opvoeding: samen gemakkelijker in gesprek over moeilijke opvoedsituaties

---

Samenvatting

• Wat was de aanleiding voor het onderzoek?

  Gedragskundige Carola van Hof bracht met het eerste deel van haar onderzoek Opvoeden doe je samen in kaart welke opvoedthema’s ouders met LVB en hulpverleners belangrijk vinden en welke factoren volgens hen bevorderend werken in gesprekken over lastige opvoedsituaties.

  In het tweede deel werd geïnventariseerd welke hulpmiddelen ter ondersteuning van deze gesprekken beschikbaar zijn en in hoeverre deze aansluiten bij de genoemde opvoedthema’s en bevorderende factoren en bij de behoeften en wensen van ouders met LVB.

  Op basis hiervan werd de 'Keuzewijzer hulpmiddelen opvoedgesprek' ontwikkeld. Hiermee kunnen ouders met LVB en hulpverleners snel en makkelijk een hulpmiddel kiezen dat past bij de situatie en behoeften.

  Riët lichtte een van de gevonden hulpmiddelen (de Opvoedschijf) eruit en onderzocht de praktische toepasbaarheid.

• Wat waren de onderzoeksvragen?
  1. Welk gevonden hulpmiddel voldoet aan de genoemde opvoedthema’s en bevorderende factoren en aan de behoeften en wensen van ouders met LVB in het gesprek over de opvoeding?
  2. In hoeverre is dit hulpmiddel geschikt voor gebruik in de praktijk van de gezinshulpverlening binnen Alliade?
• Hoe is het onderzoek uitgevoerd?

  Riët deed systematisch literatuuronderzoek en interviewde drie (mogelijke) gebruikers van de Opvoedschijf: 1. een moeder met LVB, 2. een ervaren hulpverlener die met de Opvoedschijf heeft gewerkt en 3. een ervaren hulpverlener die niet met de Opvoedschijf heeft gewerkt.  

• Wat is de eindconclusie?

  De Opvoedschijf lijkt een passend hulpmiddel bij gesprekken tussen ouders met LVB en hulpverleners over lastige onderwerpen in de opvoeding. De meningen van de ouder en de twee hulpverleners verschillen nauwelijks. Alle drie benadrukken ze dat (naast de inzet van een passend hulpmiddel) de kennis, houding en vaardigheden van de hulpverlener minstens zo belangrijk zijn. Ook benadrukken ze alle drie dat het ervaren van onveiligheid in dit soort gesprekken voor zowel ouders als kinderen moet worden voorkomen.

• Wat is de meerwaarde voor de cliënt, verwant en zorgmedewerker?
  • Voor ouders met LVB en hulpverleners is het belangrijk om te weten of een hulpmiddel in de praktijk goed werkt.
     
  • Met een goed toepasbaar hulpmiddel kunnen ouders en hulpverleners elkaar beter begrijpen, beter samenwerken en meer zichtbaar maken wat goed gaat en waaraan nog moet worden gewerkt.
     
  • Een goed toepasbaar hulpmiddel geeft duidelijkheid, houvast en overzicht, waardoor ouders meer grip op de situatie krijgen.
• Welke aanbevelingen zijn er voor de praktijk?
  • Op basis van de interviews met een ouder en twee hulpverlener maakte Riët een lijst met praktische verbeterpunten voor de Opvoedschijf. Enkele van de tips:
    • gebruik van soepeler materiaal
    • afbeeldingen die passen bij de gebruikte termen
    • termen meer concretiseren
    • handleiding die is afgestemd op ouders met LVB
    • bij de doelen zichtbaar kunnen maken dat ze zijn behaald
    • oefeningen voor opvoedvaardigheden, zodat meer ervarend kan worden geleerd
       
  • Het onderzoek is een momentopname en mogelijk zijn over enige tijd nieuwe hulpmiddelen ontwikkeld. Het is raadzaam elk jaar nieuw onderzoek te doen om actuele hulpmiddelen te vinden.
     
  • Mogelijk zijn bestaande hulpmiddelen over het hoofd gezien omdat in een beperkt aantal gezaghebbende websites is gezocht en omdat bij de werkveldinventarisatie een beperkt aantal zorgprofessionals hulpmiddelen hebben benoemd. Breder onderzoek kan een meer volledig overzicht geven.
     
  • Over toepassing van de Opvoedschijf zijn slechts één ouder en twee hulpverleners bevraagd. Zij gaven waardevolle informatie, maar de conclusie van het onderzoek moet met enige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd. Daarom is een vervolgonderzoek met meer interviews (mogelijk ook na het inzetten van de Opvoedschijf bij meerdere ouders) aanbevolen.

---

Documenten