Lopend

Begeleidingsmethodieken in de intramurale verpleeghuiszorg

---

Samenvatting

• Wat was de aanleiding voor het onderzoek?

  Verschillende mensen met eigen behoeften
  Veel verpleeghuizen, ook die van Alliade, bieden woonzorg (en behandeling) aan mensen met een indicatie beschermd wonen. Binnen deze huizen woont een diverse groep mensen, met verschillende grondslagen, variërend van dementie, somatische aandoeningen tot psychiatrische problemen. De bewoners hebben gemeen dat zelfstandig thuis wonen (ook met ondersteuning) niet meer haalbaar is. Hier staat tegenover dat ze op veel vlakken van elkaar verschillen. Hierdoor is het voor zorgmedewerkers in de dagelijkse praktijk een grote uitdaging om de bejegening en zorg goed af te stemmen op de behoeften van iedere bewoner.

  Welke begeleidingsmethodieken zijn er?
  Hiernaast is er geen helder overzicht van de begeleidingsmethodieken die beschikbaar zijn voor de verschillende bewonersdoelgroepen in de Nederlandse verpleeghuizen. Ook is vaak lastig te vinden in hoeverre deze methodieken wetenschappelijk zijn onderbouwd en wat er allemaal nodig en beschikbaar is voor de implementatie en toepassing in de alledaagse zorgpraktijk.

  Meer specialisatie, beter passende zorg, betere kwaliteit van leven
  Met een toenemende complexiteit van de problematiek en een groeiende personeelsschaarste is het steeds moeilijker om aan de zorgvragen van bewoners te voldoen. Door mensen met een overeenkomstige ondersteuningsbehoefte op dezelfde afdeling te plaatsen en daar met een passende methodiek te werken, kunnen zorgmedewerkers zich specialiseren, vanuit een gedeelde zienswijze en gedeelde uitgangspunten werken en hoeven ze minder te schakelen. Bewoners krijgen op hun afdeling de meest passende zorg die bijdraagt aan hun kwaliteit van leven.

• Wat zijn de onderzoeksvragen?

  Doelgroepenonderzoek:

  • Welke bewonersdoelgroepen met een indicatie beschermd wonen worden onderscheiden in de Nederlandse verpleeghuizen?
  • Welke aanvullende bewonersdoelgroepen met een indicatie beschermd wonen worden beschreven in de Nederlandstalige wetenschappelijke en grijze literatuur?

  Methodiekenonderzoek:

  • Wat is de definitie van ‘begeleidingsmethodiek’? Aan welke criteria moet een manier van werken voldoen om begeleidingsmethodiek te worden genoemd?
  • Welke begeleidingsmethodieken zijn beschikbaar voor de verschillende bewonersdoelgroepen in de Nederlandse intramurale verpleeghuiszorg?
  • Hoe zit het bij de verschillende begeleidingsmethodieken met:
    • de wetenschappelijke onderbouwing?
    • praktische toepasbaarheid?
• Wat is de meerwaarde van het onderzoek voor de cliënt, verwant en zorgmedewerker?
  • Door doelgroepgericht te werken kan beter worden aangesloten bij de behoeften van bewoners en meer passende, persoonsgerichte zorg worden geboden.
  • Op een afdeling met een specifieke doelgroep kan efficiënter zorg worden geboden doordat medewerkers zich kunnen specialiseren en de benodigde kennis en vaardigheden op de afdeling aanwezig zijn.
  • Het in kaart brengen van bewonersdoelgroepen met een overeenkomstige ondersteuningsbehoefte vormt de basis van de nieuwe zorgprogramma’s waarmee Alliade gaat werken.
     
  • Een eenduidige definitie van het begrip 'begeleidingsmethodiek' helpt om dezelfde taal te spreken en methodieken met elkaar te vergelijken.
  • Een overzicht van begeleidingsmethodieken, hun wetenschappelijke onderbouwing en praktische toepasbaarheid helpt bij het kiezen van een geschikte methodiek.
  • Uiteindelijk moet een betere, weloverwogen keuze leiden tot een betere kwaliteit van zorg en een betere kwaliteit van leven voor bewoners.
• Hoe wordt het onderzoek uitgevoerd?

  Het onderzoek bestaat uit twee delen:

  1. Een onderzoek naar bewonersdoelgroepen in de Nederlandse intramurale verpleeghuiszorg
  2. Een onderzoek naar begeleidingsmethodieken in de Nederlandse intramurale verpleeghuiszorg

  Voor beide onderdelen neemt het projectteam de Nederlandse wetenschappelijke en grijze literatuur door.

  Zodra bekend is welke begeleidingsmethodieken voor (de verschillende doelgroepen binnen) de Nederlandse verpleeghuiszorg beschikbaar zijn, wordt voor de wetenschappelijke onderbouwing van de methodieken ook naar de Engelstalige wetenschappelijke literatuur gekeken.

• Wat is de stand van zaken?

  Het onderzoek naar bewonersdoelgroepen in de Nederlandse intramurale verpleeghuiszorg is afgerond. Het projectteam brengt nu in kaart welke begeleidingsmethodieken beschikbaar zijn voor (de verschillende doelgroepen binnen) de Nederlandse verpleeghuizen.

• Wat is het vervolg?

  Weloverwogen methodieken kiezen
  Van de gevonden werkwijzen die voldoen aan de criteria van 'begeleidingsmethodiek' gaat het projectteam de verschillende relevante elementen beschrijven, zoals de zienswijze, uitgangspunten, het doel, de manier waarop er doorlopend en systematisch wordt gewerkt, de praktische toepasbaarheid en wetenschappelijke onderbouwing. Per bewonersdoelgroep zullen ze vergelijkingstabellen maken, waarmee zorgorganisaties de methodieken naast elkaar kunnen houden en tot een weloverwogen keus kunnen komen.

  Zorgprogrammering
  De werkgroep Zorgprogrammering van Alliade zal aan de hand van dit onderzoek de inhoud, onderbouwing en praktische toepasbaarheid van de methodieken per doelgroep wegen en op basis van de uitkomsten een voorstel doen voor implementatie binnen Alliade.

• Hoe wordt het onderzoek gefinancierd?

  Het onderzoek wordt gefinancierd door PWO, met medewerking van de centrale behandeldienst, de stuur- en werkgroep zorgprogrammering en Alliade ouderenzorg.