Afgerond

Praktische adviezen: omgaan met mensen met een verstandelijke beperking en dementie

---

Samenvatting

• Wat was de aanleiding voor het onderzoek?

  Inspelen op veranderende behoeften en wensen
  Alliade biedt sinds een paar jaar de Alliade screening downsyndroom (ASDS), een multidisciplinair screeningsprogramma voor ouder wordende (35+) mensen met downsyndroom. Hierbij wordt gekeken naar medische, logopedische en gedragsmatige aspecten. Het doel van dit programma is de veroudering (waaronder dementie) in een vroeg stadium in kaart brengen en periodiek te volgen, zodat tijdig kan worden ingespeeld op veranderende behoeften en wensen.

  Praktische tips
  Na de screening worden vaak adviezen gegeven, maar de ervaring was dat deze niet altijd worden opgevolgd. Daarom werd besloten een folder te maken met praktische tips voor begeleiders en familieleden over het omgaan het dementiegerelateerde gedragsveranderingen bij mensen met een verstandelijke beperking. Zo hebben ze een handzaam boekje dat ze in verschillende situaties kunnen raadplegen.

• Wat is de onderzoeksvraag?

  Welke adviezen zijn voor begeleiders en ouders of andere verzorgers beschikbaar over de omgang met dementiegerelateerde gedragsveranderingen bij mensen met een verstandelijke beperking?

• Hoe werd het onderzoek uitgevoerd?

  Anouk zocht in de Engelstalige en Nederlandstalige (zowel wetenschappelijke als niet-wetenschappelijke) literatuur naar praktische adviezen. Daarna keek ze aan de hand van een zelfgemaakte effectladder in hoeverre is bewezen dat de gevonden adviezen echt werken.

  Vervolgens bracht ze de adviezen onder in 7 categorieën:

  1. eten en drinken
  2. muziek
  3. activiteiten
  4. herinneringen ophalen
  5. omgeving
  6. slapen
  7. communicatie en benadering

  Tot slot vergeleek ze de gevonden adviezen met de domeinen van de BPSD-DS-2, een diagnostische vragenlijst over dementiegerelateerde gedragsveranderingen bij mensen met downsyndroom.

• Wat is de eindconclusie?

  Totaal: 96 omgangsadviezen
  Anouk vond in totaal 96 adviezen, waarvan de meeste konden worden ondergebracht de categorieën eten en drinken, activiteiten en communicatie en benadering. Kijkend naar de BPSD-DS-2 betroffen de meeste adviezen het domein prikkelbaar gedrag.

  Geen onderbouwing
  Opmerkelijk is dat bijna alle adviezen in de laagste trede van de effectenladder (intuition-based) vielen. Dit betekent dat ze niet wetenschappelijk zijn onderbouwd en dat er geen of weinig uitleg beschikbaar is.

  Scriptie
  Het onderzoek en de uitkomsten ervan beschreef Anouk uitgebreid in haar scriptie, die onderaan deze pagina bij Documenten te vinden is.

  Praktische tips
  De praktische tips bundelde Anouk in een overzichtelijke folder. Op dit moment wordt gewerkt aan de vormgeving van deze folder. Zodra hij beschikbaar is, kun je hem ook vinden bij Documenten.

• Wat is de meerwaarde van dit onderzoek voor de cliënt, verwant en zorgmedewerker?

  Begeleiders en familieleden weten vaak niet goed hoe ze moeten omgaan met gedragsveranderingen door dementie. In de folder die Anouk maakte, vinden ze praktische tips voor verschillende situaties:

  1. eten en drinken
  2. muziek
  3. activiteiten
  4. herinneringen ophalen
  5. omgeving
  6. slapen
  7. communicatie en benadering

  Ervaren de cliënt, begeleiders en familieleden problemen in bepaalde situaties, dan kunnen ze aan de hand van de tips in de folder kijken wat zou kunnen helpen. 

• Welke aanbevelingen zijn er?

  Uit Anouks onderzoek kwam naar voren dat verreweg de meeste praktische adviezen niet wetenschappelijk zijn onderbouwd, waardoor onbekend is of ze daadwerkelijk een positief effect hebben. In de praktijk wordt dit vaak wel zo ervaren, maar wetenschappelijk bewijs ontbreekt. Daarom is het raadzaam om onderzoek te doen naar de werkzaamheid van de verschillende adviezen.

---

Documenten